Cuốn này nhiều thông tin thú vị hơn "Ruột ơi là ruột" và viết bằng ngôn ngữ gần gũi, dễ hiểu cho toàn cuốn.
Trong cuốn này, phần 1 thì nói đến quá trình gan tham gia xử lý thức ăn như một nhà máy.
Thức ăn vào cơ thể qua ống tiêu hoá và được biến đổi thành glucid (đường), lipid (mỡ), protein (đạm).
Để xử lý lipid thì gan tiết ra mật để nhũ hoá lipid trong ruột để đưa đến gan. Đối với protein thì tuyến tuỵ giúp cắt protein thành các mẩu nhỏ (acid amin) và vận chuyển tới gan. Đường là năng lượng chính của cơ thể, gan đóng vai trò duy trì lượng đường ổn định (0,8 - 1,2 g/l), tuỵ tạo ra insulin để gõ cửa bảo gan nạp vào, gan có thể tích trữ 70-100 gr đường.
Đối với lipid, khi nhận vào, loại đầu tiên là cholesterol (nguồn gốc của hormon giới tính estrogen và testosterone) được gan chia thành kiện nhỏ vận chuyển đến mô, cơ. Sau khi phân phối nhân tốt, phần rác còn lại gọi là LDL, sau đó gan tạo ra thuốc giải HDL để thu gom LDL. Loại chất béo thứ hai là triglyceride là các chất béo như omega-3 (cá mòi, cá hồi, cá trích), omega-6 (dầu hướng dương, dầu đậu nành), omega-9 (dầu oliu, hạnh nhân) thường lập thành bộ ba di chuyển trong máu, trigliceride thừa được lưu trữ ngoài gan (bụng mỡ, hông, đùi)
Đối với protein được gan tạo ra: (1) protein cấu trúc tạo nên tế bào; (2) protein phi cấu trúc giúp đông máu, albumin giúp giữ nước trong máu (thiếu thì phù); (3) protein phi cấu trúc ALT, AST. Tế bào gan chết đi , giải phóng ALT, AST >> nhiều ALT, AST nghĩa là tế bào gan chết nhiều
Gan là nhà máy nên sẽ thải ra chất thải là amonia và gan biến đổi thành ure chuyển cho thận thải ra ngoài qua nước tiểu.
Hồng cầu mang theo các "túi xách tay" huyết sắc tố để vận chuyển oxy trong máu. Hồng cầu bình thường chết đi sau 4 tháng và gan xử lý các huyết sắc tố bằng cách biến chúng là bilirubin, khiến cho mật có màu vàng (kết hợp với gì trong ruột tạo nên phân màu nâu, và mùi hôi đặc trưng).
Phần 2 là cách làm sao cho gan khoẻ: chủ yếu là chế độ ăn uống, xen kẽ các chất, ăn chậm (ăn rau trước, sau mỗi miếng đặt thìa xuống để gan có thời gian xử lý và ra tín hiệu no). Gan chỉ xử lý được 50 gam cồn (thể tích lít x độ cồn x , vd 0,75L x 12 (%) x 8 = 72 gam cồn), cứ 10 gam cồn thì gan chuyển thành 0,2 g/l, và mỗi giờ bài tiết được 50% số này.
Để xử lý cồn, gan chuyển cồn thành aldehyde rồi tạo ra ezym acid acetic (giấm) để thanh lọc. nhiều quá thì aldehyde sẽ tích tụ và huỷ hoại gan. Rượu nhiều thì men gan GGT tăng.
Bên lề: tránh chất làm ngọt , những gì ko phải tự nhiên. vd cỏ ban kích thích gan, làm đào thải nhanh thuốc tránh thai. Nhờ estrogen làm tăng hệ miễn dịch nên nữ sẽ ít viêm gan khi còn kinh.
Phần 3 là khi gan không khoẻ. Viêm gan do virus, lâu ngày mạn tính không kịp tái tạo, thì chuyển thành xơ gan (do bị huỷ hoại), xơ lâu thành cứng (ít đàn hồi). Từ xơ gan có 3% khả năng chuyển thành ung thư nguyên phát, ung thư biểu mô tế bào gan. Để được 97% thì cần tiêm vacxin, định kỳ siêu âm gan, siêu âm đàn hồi, tầm soát có thừa sắt (feritinin)
Virus viêm gan ABCDE.
Viêm gan A do thiếu vệ sinh nhưng đã có vacxin dù chưa có phương pháp đặc trị. Trong 95% ca bệnh thì căn bẹnh sẽ tự thoái lui ko di chứng.
Viêm gan B (cứ 4 người có 1 người mắc). Ủ bệnh lâu. nên tránh bằng cách ko tiếp xúc với máu. Viêm gan D chỉ tồn tại khi có viêm gan B.
Viêm gan C đã có biện pháp điều trị trong 8-12 tuần, thuốc, thuốc 350 eur/vien.
Viêm gan E chưa có thuốc đặc trị nhưng hệ miễn dịch có thể tự kích hoạt và tống chúng ra khỏi cơ thể qua phân
Hiện tại nên y học nghiên cứu điều trị gan hạn chế. Do tác động đến gan rất chậm, các nghiên cứu cần thí nghiệm , thực nghiệm và xin phép với tiến trình kéo dài 15 năm là bình thường. Bên cạnh đó, các phương pháp sử dụng cây cỏ (như châu Á) chưa được kiểm chứng qua khoa học nhưng có tác dụng với người này mà lại không tác dụng với người khác. Có sao đâu, vì mắc bệnh đã bất bình đẳng thì liệu pháp trị liệu bất bình đẳng cũng là công bằng. Cuối cùng chỉ sót lại niềm tin.
Hay, sách nên đọc
No comments:
Post a Comment