Tên sách: THE FALL OF NORTHERN ROCK (The Insider’s Story of Britain’s Biggest Banking Disaster)
Sự sụp đổ của Northern Rock (Câu chuyện bên trong thảm họa ngân hàng tồi tệ nhất Anh Quốc)
Tác giả : Brian Walters
Phát hành: Harriman House
Dịch giả: Hùng Anh. Phương Thảo.
Nhà xuất bản: Nxb Lao động Xã hội
Giá bìa: 53.000 VNĐ
Ngày xuất bản: 09 - 2008
Giới thiệu về nội dung
Câu chuyện kinh hoàng về thảm hoạ lớn nhất trong lịch sử ngân hàng Anh
“Tháng 9 năm 2007, một bức tranh hổn loạn ở tất cả các chi nhánh của Northern Rock đã minh chứng cho lịch sử thấy điều gì sẽ xảy ra khi niềm tin của dân chúng vào một ngân hàng biến mất. Nếu sự sụp đổ của Northern Rock đã làm được điều gì đó, thì đó chính là bài học để tránh một cuộc khủng hoảng tương tự trong tương lai.
Brian Walters đã làm việc trong ngân hàng được 36 năm. Anh bắt đầu sự nghiệp tại ngân hàng Barclays từ năm 1971, sau đó làm trưởng phòng điều hành tại chi nhánh ở Coventry năm 1992 rồi chuyển xuống Leeds năm 1999 với vị trí trưởng bộ phận kinh doanh ở thành phố West Yorkshire. Năm 2005, anh tự hào vì được làm việc cho Northern Rock. Đến năm 2007, anh vô cùng thất vọng khi chứng kiến sự sụp đổ của ngân hàng.
Một số những hình ảnh đáng nhớ nhất của năm 2007 - nếu không nói là của một thập kỷ - là hình ảnh hàng ngàn người xếp hàng lần luợt tại trước cửa các chi nhánh của hệ thống ngân hàng Northern Rock để rút tiền. Không ai có thể tin được điều này lại có thể xảy ra ở nước Anh vào thế kỷ 21.
Sự sụp đổ của Northern Rock nói về quá trình phát triển của Northern Rock, từ một đơn vị tài chính được tin tưởng và nhiều người mơ ước nhất nước Anh lại bị sụp đổ một cách dễ dàng. Cuốn sách cho chúng ta thấy một Northern Rock trước, trong và sau khủng hoảng. Cuốn sách cần thiết cho bất kỳ ai muốn tìm hiểu về sự thật đằng sau thành công cũng như việc rút tiền hàng loạt xảy ra lần đầu tiên ở Anh vào năm 1866.
Mục lục:
Lời giới thiệu
Bắt đầu tại ngân hàng Northern Rock
Lược sử ngân hàng Northern Rock
Bộ phận tài chính thương mại
Một khởi đầu không thuận lợi
Tiếp tục tăng trưởng
2006 - một năm của lạc quan và tăng trưởng
Những dấu hiệu khó khăn đầu tiên
Khoảng chi ngắn
Phía sau bức màn
Rút tiền hàng loạt
Hậu quả tức thì
Ban giám đốc Northern Rock bị thảm tra
Cố tìm một giải pháp cứu nguy
Giải pháp ưa thích - tiếp quả
Tạm biệt Northern Rock
Thông báo quốc hữu hoá
Sai ở đâu?
- Mô hình kinh doanh từ an toàn chuyển qua rủi ro khi tốc độ tăng tiền gửi (hơn 2 lần) thấp hơn nhiều so với tốc độ tăng các khoản vay (6 lần). Việc thiếu nguồn vốn cho vay đòi hỏi NR phải đi vay và NR đã sử dụng nguồn vay ngắn hạn trên interbank để cho vay thế chấp dài hạn.
- Muốn phát triển nhanh nên bất chấp rủi ro khi thị trường phát triển quá nóng nhưng NR vấn tiếp tục tăng tốc độ phát triển tín dụng.
- Ban kiểm soát (nội bộ lẫn chính phủ) không giám sát chặt chẽ.
- Financial Services Authority, Bank of England và Treasury Secretary không thống nhất trong biện pháp hỗ trợ NR. Lý do chính yếu là lo ngại "tâm lý ỷ lại" (moral hazard)
- Ngoài ra, sự sụp đỗ của NR còn được "hỗ trợ" bởi truyền thông khiến cho người dân, nhà đầu tư bất an.
Theo dòng thời gian.
Nhận xét từ TuanVietNam:
Chương trình “Tạp chí kinh tế cuối tuần” trên VTV1 gần đây đã đề cập đến các cuộc khủng hoảng tài chính hiện nay đang kéo theo nguy cơ sụp đổ cận kề của những ngân hàng hàng đầu tại Mỹ kể cả những ngân hàng khổng lồ từng được coi là pháo đài không thể công phá như Fannie Mae và Freddie Mac.
Trong danh sách những ngân hàng sụp đổ năm 2007, có cả cái tên Northern Rock - một ngân hàng từng là biểu tượng của thành công, niềm tự hào của Anh Quốc.
Và thảm họa lụn bại đó cũng chính là nguyên cớ cho sự ra đời của cuốn sách The fall of Northern Rock (Sự sụp đổ của Northern Rock) của tác giả Brian Walters. Trong cuốn sách, ông phân tích nguyên nhân dẫn tới sự sụp đổ của Northern Rock - một ngân hàng từng là biểu tượng của thành công.
Nothern Rock – thuở bình minh rực rỡ
Northern Rock Building Society được thành lập vào ngày 08/07/1965, vốn là một tổ chức chuyên cấp tín dụng để xây nhà có trụ sở đặt tại Newcastle – vùng đông bắc nước Anh. Ban đầu, nó chỉ là một ngân hàng rất nhỏ so với Halifax, ngân hàng cùng lĩnh vực. Northern Rock, vào thời điểm năm 1965, đứng thứ 60 trong bảng xếp hạng các tổ chức cung cấp tín dụng xây dựng.
Sau 40 năm hoạt động, nhờ vào việc tiếp nhận và mua lại các quỹ đầu tư cũng như đa dạng hóa hình thức kinh doanh và bước chân vào lãnh địa cho vay, cho thuê nhà, Northern Rock trở thành một trong 10 ngân hàng cho vay thế chấp lớn nhất nước Anh, sau khi tiếp quản thành công Tổ chức tín dụng North of England có trụ sở tại Sunderland với hơn 300.000 các tài khoản đầu tư, 43.000 người cho vay và tổng số tài sản lên tới 1.500 triệu bảng Anh với tổng tài sản lên tới 10 tỉ bảng.
Năm 2006 lợi nhuận của ngân hàng này đạt 1,18 tỉ bảng Anh và là ngân hàng cho vay tín chấp lớn thứ 5 tại Anh. Ngoài ra Northern Rock còn là nhà tài trợ chính thức cho CLB Bóng đá nổi tiếng Newcastle United.
Brian Walters cho rằng, Northern Rock sở dĩ đạt được đạt được mức tăng trưởng cao là bởi: Northern Rock đã nỗ lực để đứng vững trong khi các tổ chức tài chính tương tự bị các đại gia trong làng ngân hàng mua lại. Vốn đầu tư ban đầu thấp, tập trung vào thị trường có lợi thế, dịch vụ sáng tạo và cạnh tranh.
Northern Rock là một ngân hàng thành công vượt qua cả tiếng tăm, quy mô của nó và đã từng được các nhà phân tích tài chính London hết lời ca ngợi. Nhưng nguyên nhân nào dẫn tới sự sụp đổ nhanh chóng vào tháng 10 năm 2007 và dẫn tới việc ngân hàng này bị quốc hữu hóa vào tháng 2 năm 2008?
… Những bước đi ẩn chứa hiểm họa
Trong The Fall of Northern Rock, Brian Walter – từng là giám đốc một chi nhánh của ngân hàng này tại Leeds - đã thuật lại diễn biến và những sự kiện dẫn tới việc ngân hàng bị quốc hữu hóa.
Đặc biệt ông đã cho người đọc thấy được suy nghĩ tình cảm của các nhân viên Northern Rock trước, trong và sau cuộc khủng hoảng; cũng như những phân tích của riêng ông về nguyên nhân và cách để tránh một thảm họa tương tự.
Mô hình kinh doanh của Northern Rock như mọi ngân hàng khác là thu hút tiền gửi vào và dùng số tiền đó cho vay thế chấp. Nhưng việc huy động vốn không phải là một quy trình đơn giản. Mặc dù thực hiện nhiều biện pháp thu hút tiền gửi tiết kiệm, lượng tiền gửi tại Northern Rock khá thấp trong khi nhu cầu vay tại ngân hàng luôn lớn hơn nhiều lần so với các khoản tiền gửi.
Nhiều năm trước điều này đã khiến Northern Rock để vuột mất nhiều cơ hội đẩy mạnh kinh doanh, vì theo các quy định của Ngân hàng Trung ương Anh, các ngân hàng chỉ được cho vay số tiền mà họ thu được từ nguồn tiền gửi, và rõ ràng là, nếu một ngân hàng không thể thu hút nhiều tiền gửi vào thì nó cũng không thể tăng số tiền cho vay ra.
Nhưng điều này đã thay đổi. Trong khi những yêu cầu về nguồn vốn dự trữ cho mỗi ngân hàng là khá chặt chẽ, thì lại chẳng hề có một quy định nào về mức tiền gửi dự trữ trong ngân hàng cần có để phục vụ hoạt động cho vay của ngân hàng đó.
Vì thế các ngân hàng giờ đây được phép cho vay nhiều hơn rất nhiều số tiền gửi tiết kiệm mà nó thu hút được. Tính trung bình thì số tiền cho vay gấp khoảng 6 lần so với số tiền gửi mà một ngân hàng đang nắm giữ. Nhưng Northern Rock còn đi xa hơn thế.
Theo nhận định của Northern Rock thị trường cho vay thế chấp là khá lành mạnh. Vì thế những gì Northern Rock làm là gói một số các khoản vay thế chấp lại vào với nhau và bán những khoản thu nhập tương lai này cho các nhà đầu tư dài hạn. Northern Rock làm việc này thông qua một công ty có tên là Granitte – và quá trình này được gọi là “chứng khoán hóa” hay “trái phiếu hóa”.
Việc trái phiếu hóa các khoản vay đã cho phép Northern Rock mở rộng việc cho vay. Theo định kỳ, nó sẽ bán các khoản thế chấp bằng cách chứng khoán hóa và đổi lại có tiền để tiếp tục cho vay.
Northern Rock thường bù đắp khoảng thời gian giữa những hợp đồng chứng khoán hóa bằng cách vay ngắn hạn từ các ngân hàng khác, được gọi là thị trường tiền mặt bán buôn. Northern Rock đã làm như vậy trong nhiều năm và quy trình này tỏ ra rất hiệu quả.
Khi một ngân hàng vay tiền trên thị trường tiền tệ họ phải trả mức lãi suất liên ngân hàng được gọi là LIBOR (London Inter-bank Offered Rate – tỉ lệ lãi suất cho vay liên ngân hàng London) – thường cao hơn một chút so với lãi suất cơ bản của ngân hàng TW Anh.
Ví dụ vào 2/01/2007 tỉ lệ lãi suất LIBOR trong 3 tháng (lãi suất áp dụng cho vay trong 3 tháng liên tiếp) là 5,32% trong khi tỉ lệ lãi suất cơ bản của ngân hàng TW Anh là 5,00%. Sự dao động giữa 2 tỉ lệ này tác động tới khả năng sinh lời của Northern Rock.
Mô hình huy động vốn này có nghĩa là Northern Rock bán một nửa hợp đồng cho vay cho các nhà đầu tư hơn là nắm giữ nó cho tới khi đáo hạn. Và đây chính là mô hình kinh doanh hoạt động hiệu quả của Northern Rock.
Chiến lược huy động vốn của ngân hàng là 25% lấy từ khoản tiền gửi tiết kiệm, 25% từ thị trường tiền tệ bán buôn và 50% từ việc chứng khoán hóa. Năm 2005 mô hình huy động vốn này – vận hành rất trơn tru đã giúp cho Northern Rock đạt được mức tăng trưởng hàng năm là 20%.
Khó khăn nào sẽ tới khi lãi suất liên ngân hàng (LIBOR) trên thị trường tiền mặt Anh tăng cao? Và một khi thị trường này đóng băng do sự lo ngại của chính phủ về sự an toàn của hệ thống ngân hàng? Hay khi nền kinh tế suy giảm do chịu tác động của sự suy giảm toàn cầu? Nếu thị trường bất động sản không họat động sôi động nữa?...
My comment:
- Sách viết khá hay, thuật ngữ dịch khá chính xác và có kèm english term ở cuối trang.
- Nội dung thể hiện được tình hình khó khăn của NR và các ngân hàng ở châu Âu trong thời điểm khủng hoảng tín dụng dưới chuẩn (subprime mortgage turmoil) (các bài báo trong thời điểm tháng 8/2007 đa phần thể hiện khó khăn trên thị trường Mỹ).
- Giá bán rẻ. (Amazon $11 mà Vietnam chỉ có 53k và discount 20% nữa)
No comments:
Post a Comment