Tuyên phi Đặng Thị Huệ - Ngô Văn Phú

Tác phẩm bổ sung thêm 1 góc nhìn trong giai đoạn cuối của họ Trịnh và triều Lê, đó là góc nhìn thời cuộc của một trong những giai nhân của chúa Trịnh Sâm, Tuyên phi Đặng Thị Huệ. Truyện miêu tả Huệ là một người vợ rất yêu chồng và con, do đó những hành động và bước đi của Huệ đều có thể giải thích được khi đứng trên vai vế người vợ muốn giữ giang sơn của chồng, muốn chiếm giữ tình yêu của chồng và muốn lấy tất cả mọi thứ tốt đẹp cho con của mình. Dù vậy, các hành động của Huệ vẫn chưa làm đảo lộn dòng dõi ngôi chúa như vai trò Dương Vân Nga khi khoác hoàng bào cho Lê Hoàn, đổi từ triều Đinh sang tiền Lê; hoặc cũng chưa gây tội ác đến mức triệt hạ hơn 70 người của phía tình địch như Ỷ Lan đã làm sau khi giành quyền nhiếp chính. Do đó, những hành động từ tự vệ đến giành lấy quyền uy của Đặng Thị Huệ tạo nên sự đồng cảm khi đọc tác phẩm này. Hình ảnh cuối câu chuyện khi mất chồng, mất con thì người phụ nữ này rất vui khi được tự mình giải thoát  khỏi  những đau khổ còn lại.


Giai đoạn của chúa Trịnh Sâm là giai đoạn rực rỡ nhất của các vị chúa nên rất nhiều tác phẩm khai thác giai đoạn này. Bắt đầu từ cuộc nổi dậy của Lê Duy Mật chống chúa Trịnh Doanh và kết thúc cuộc cần vương dưới tay Trịnh Sâm qua tác phẩm  "Cần Vương - Lê Duy Mật kháng Trịnh". Hình ảnh chúa Trịnh Sâm và Trịnh Khải kể từ khi nhận ngôi từ chúa Trịnh Doanh được miêu tả trong  "Tĩnh Đô Vương, Đoan Nam Vương",kết hợp với cuốn "Trịnh Bồng - Giọt máu sau cùng" là kết thúc 200 năm họ Trịnh ở Bắc Hà. Bên cạnh chúa Trịnh Sâm là người phụ nữ được chúa yêu chiều trong suốt cuộc đời , "Tuyên phi Đặng Thị Huệ" để rồi giành ngôi cho vị chúa con Trịnh Cán được mấy ngày. Vị chúa èo uột từ khi ra đời cũng được khắc họa dưới góc nhìn của vị thầy thuốc "Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác". Tiếp nối hình ảnh Lê Duy Mật là thái tử Lê Duy Vỹ bị bức tử khi không được vừa mắt khi ngồi cùng mâm với Trịnh Sâm, để rồi nối tiếp đó là những chuỗi ngày cùng cực trong tù của Lê Duy Khiêm, con trai cả của Thái tử Lê Duy Vỹ, trước khi quay trở lại nhận ngôi vị cuối đời nhà Lê để rồi chết trên đất ngoại bang, vua Lê Chiêu Thống, trong tác phẩm "Bánh xe khứ quốc". Để đưa Trịnh Khải lên ngôi chúa thì vai trò của lính Tam Phủ trong "Loạn kiêu binh" là nhân tố chính của cuộc nổi loạn khi chúa Trịnh Sâm mất đi. Sự đau thương của dân chúng Bắc Hà trong giai đoạn này cũng được làm rõ trong tác phẩm "Tang thương ngẫu lục". Để rồi, Nguyễn Văn Huệ "Quang Trung" tiến ra Bắc để phù Lê diệt Trịnh, kết thúc sự cầm quyền của Trịnh Khải chỉ sau đó vài tháng và lấy "Bắc cung hoàng hậu - Lê Ngọc Hân" làm vợ. Thêm vào đó, lịch sử còn được tái hiện qua nghiên cứu dưới góc nhìn của sĩ phu Bắc Hà thời điểm đó là Nguyễn Thiếp "La Sơn Phu Tử". Như vậy, chỉ riêng khu vực Bắc Hà đã có đến 10 tác phẩm miêu tả giai đoạn này, chưa kể đến sự phát triển song hành của các vị chúa Nguyễn trong "Mộng kinh sư".